صادق بریرانی (زادهٔ ۷ اردیبهشت ۱۳۰۲ – درگذشتهٔ ۱۶ بهمن ۱۴۰۳)، هنرمند نامدار ایرانی و یکی از چهره‌های تأثیرگذار گرافیک و نقاشی در ایران بود. او زاده بندرانزلی است و پدر وی اصالتاً اهل روستای بریران گیلان است و او پیشگامان گرافیک مدرن ایران به شمار می‌آید.
بریرانی در ۱۶ سالگی نقاشی را نزد درویشی به نام «زرین‌کلک» فراگرفت؛ شاگردی از نسل کمال‌الملک که تأثیر زیادی بر نگاه هنری او داشت. در سال ۱۳۲۶ وارد دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران شد و سپس برای ادامه‌ی تحصیل به دانشگاه ایندیانای آمریکا رفت.
او با وجود آشنایی با مکاتب هنری غرب، همواره به بیان هنری شرقی و ریشه‌دار در فرهنگ ایرانی وفادار ماند. آثار صادق بریرانی، تلفیقی از نقاشی، خوشنویسی، طراحی گرافیک و شعر بودند. او از اولین هنرمندانی بود که فرم‌های نوشتاری را به شکلی آزاد، ساختارشکن و در عین حال معناگرا اجرا می‌کرد. این سبک بعدها با عنوان «نقاشی حرکتی» در ایران شناخته شد.
سبک هنری صادق بریرانی؛ بین سوررئالیسم غربی و فلسفه‌ی شرقی
شیوه‌ی بریرانی مبتنی بر حرکت آزاد قلم‌مو، تخریب ساختارهای مرسوم و خلق الفبایی نو بود. او باور داشت فرم ظاهری کلمات می‌تواند خودِ معنا را منتقل کند. نگاهش به هنر، همزمان شاعرانه و فلسفی بود. ترکیب نقاشی و گرافیک در آثار او، فضایی شخصی و تأمل‌برانگیز پدید می‌آورد که میان شعر و تصویر پل می‌زد.
شیوه‌ی بریرانی مبتنی بر حرکت آزاد قلم‌مو، تخریب ساختارهای مرسوم و خلق الفبایی نو بود. او باور داشت فرم ظاهری کلمات می‌تواند خودِ معنا را منتقل کند. نگاهش به هنر، همزمان شاعرانه و فلسفی بود. ترکیب نقاشی و گرافیک در آثار او، فضایی شخصی و تأمل‌برانگیز پدید می‌آورد که میان شعر و تصویر پل می‌زد.
او به عنوان داور در رویدادهای بین‌المللی مانند دوسالانهٔ گرافیک برنو (چکسلواکی، ۱۳۵۵) و دوسالانهٔ طراحی گرافیک تهران (۱۳۷۱) حضور داشت و از سال ۱۳۶۰، تدریس گرافیک را در دانشگاه‌های مختلف ایران آغاز کرد.
طراحی تمبرهای یادبود توسط بریرانی
در دوران ریاستش بر اداره گرافیک وزارت فرهنگ و هنر (۱۳۴۳ تا ۱۳۵۷)، بیش از ۵۰ تمبر یادبود ملی طراحی کرد. یکی از معروف‌ترین آن‌ها، تمبر بیست‌وپنجمین سالگرد یونیسف بود که در سال ۱۳۵۰ منتشر شد. این اثر، تنها تمبری در تاریخ ایران است که نام طراح آن، صادق بریرانی، به‌طور رسمی بر روی خود تمبر چاپ شده است.
درگذشت و میراث ماندگار
صادق بریرانی در ۱۶ بهمن ۱۴۰۳، در ۱۰۱ سالگی درگذشت. اما آثارش، نگاه متفاوتش به تصویر و زبان و نیز سبک منحصربه‌فردش، همچنان الهام‌بخش هنرمندان نسل‌های بعدی است. برای مردم انزلی، او فقط یک هنرمند جهانی نبود؛ نماد خلاقیت و فرهنگ شمال ایران بود که نامش تا همیشه در تاریخ هنر کشور زنده خواهد ماند.
